لندن – خلیج پرس – توافقی که دولت پیشین آمریکا با لجاجت واعمال سیاستهای خصمانه، سعی بر نابودی آن داشت حالا که با هوشمندی مسئولان کشور حفظ و اصرار طرفهای مقابل درمسیر بازگشت به ریل اصلی قرار گرفته، به معیاری برای سنجش استقلال و نشان کردن استانداردهای دوگانه قدرتهای غربی تبدیل شده است.
به گزارش روز دوشنبه خلیج پرس- هفته نامه آبزرور در سرمقاله امروز خود نوشت: مذاکرات درباره احیای برجام درحالی در مسیر پیشرفت قرار گرفته که تلاشهای جهانی برای عدم اشاعه تسلیحات هستهای در مسیر پسرفت قرار گرفته است. روسیه، چین و آمریکا در یک رقابت تسلیحاتی جدیدی قرار گرفته و انگلیس نیز ماه گذشته با تصمیم نخست وزیر این کشور برای افزایش تعداد کلاهک های هستهای به این رقابت ملحق شده است.
آمریکا با تخصیص یک تریلیون دلار درمیانه تقویت سامانه دفاعی هستهای قرار دارد که از دوره ریاست جمهوری باراک اوباما آغاز شد و در دولت ترامپ شتاب گرفت. این طرح، تقویت نسل جدید موشکهای بالستیک قاره پیما و کروز را شامل میشود.
بر اساس این گزارش، رژیم اسرائیل نیز در حال توسعه تاسیسات هستهای در نیروگاه «دیمونا» واقع در صحرای نقب است. چندی پیش گروه بین المللی مواد شکاف پذیر عکس های ماهواره ای را تایید کرد که اقدام های جدید ساختمانی در مرکز غیرقانونی تحقیقات و نیروگاه هسته ای «دیمونا» در صحرای نقب را تاکید می کنند.
این گروه بین المللی اعلام کرده است که «کار ساخت و ساز» درمجاورت راکتور هسته ای دیمونا و ایستگاه پردازش مجدد آن درحال انجام است.به گفته گروه بین المللی مواد شکاف پذیر، این اقدام های غیرقانونی که از اواخر سال ۲۰۱۸ شروع شده و همچنان اهداف آن مبهم است درمرحله کنونی در یک منطقه بزرگ حفاری شده متمرکز است که طول آن حدود۱۴۰ متر عرض آن حدود ۵۰ مترمی باشد.
آبزرور با بیان اینکه رژیم اسرائیل هرگز توانمندیهای هسته ای خود را افشا نکرده است ادامه داد که بر اساس تحقیقات فدراسیون دانشمندان آمریکا بالغ بر ۹۰ کلاهک هستهای در سرزمینهای اشغال تخمین زده میشود. این درحالیست که برخی گزارشها حاکیست رژیم عربستان سعودی نیز به دنبال دست یابی به علوم تسلیحات هسته ای است و آمریکا با فروش فناوریهای هستهای مساعدت کرده است.
بر اساس این گزارش، روسیه نیز به توانمندیهای تسلیحات اتمی پیشرفته خود میبالد و این مساله در کنار ظرفیتهای تسلیحاتی آمریکا زمینه جنگ اتمی را افزایش داده است. در این میان دولت انگلیس هم در چارچوب طرح بازنگری سیاست های امنیتی و دفاعی این کشور تصمیم گرفته تا ذخایر کلاهکهای هستهای خود را تا ۴۰ درصد افزایش دهد.
تا پیش از این گفته می شد که انگلیس در برابر حملات سایبری فقط رویکرد پدافندی و دفاعی دارد، اما با تصمیم بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس آشکار شد که این کشور می خواهد سیاست نظامی آفندی در زمینه سایبری پیش گرفته و اهداف کشورها و گروه های متخاصم را مورد حمله سایبری قرار دهد.
آبزرور تصمیم انگلیس در این زمینه را نسنجیده ارزیابی کرد و نوشت که این مساله به تلاشهای جهانی برای عدم اشاعه تسلیحات اتمی صدمه میزند. این نشریه همچنین واکنش وزیر امور خارجه ایران که تصمیم لندن را محکوم کرد و «دو رویی محض» خواند تائید کرد.
محمد جواد ظریف در توئیتی نوشت: ایران بر خلاف انگلیس و متحدانش معتقد است که (تسلیحات) هستهای و تمامی سلاحهای کشتار جمعی وحشیانه بوده و باید نابود شوند.
این درحالیست که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم پیشتر دریادداشتی به پیامدهای ناشی از خروج آمریکا از برجام و ناتوانی اروپا در عمل به تعهدات اقتصادی در قبال این توافق اشاره کرد و نوشت: ما اهمیت راهبرد استقلال اقتصادی اروپا را با برجام اندازه گیری کردیم.
برجام به گفته جوسپ بورل، «یکی از دستاوردهای بزرگ دیپلماسی اروپایی است که اجرای آن به دلیل خروج آمریکا و تحریمهای یکجانبه دولت ترامپ زیر سئوال رفته است.» او در این یادداشت وابستگی بیشازحد به دلار آمریکا را یکی از ضعفهای اساسی اروپا عنوان کرد که باید در سایه تقویت یورو مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود که این میزان از وابستگی به دلار منجر به خطرات اقتصادی و هزینههای مضاعف برای بازیگران اروپایی شده و نوسان نرخ تسعیر دلار / یورو و مشکلات بازیگران بخشهای خصوصی و عمومی برای کسب درآمد در بازارهای مالی اروپا به دلیل فقدان تمایل به سرمایه گذاری، از دیگر چالشهای اروپا به شمار میرود.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخش دیگری از این یادداشت، ضرورت حفاظت از سازوکارهای مالی مستقر در اروپا مانند سوئیفت، یوروکلیر و کلیراستریم را در برابر دخالتهای آمریکا مورد اشاره قرار داد و یادآور شد که تحریمهای دولت ترامپ در پی خروج از برجام، اثرات نامطلوبی را بر عملکرد آنها داشته است.
وی با تاکید بر اهمیت حفاظت بهتر از ابزارهای مالی اروپا تصریح کرد: ما باید از اینکه یک کشور ثالث بتواند تحریمهای یکجانبه خود را بر این ابزارها اعمال کند جلوگیری کنیم.
برآیند این مطالب نشان میدهد که رسالت برجام در مرزهای ایران خلاصه نمیشود و این توافق که محصول سالها مذاکره و دیپلماسی چندجانبهگرایی است، اینک که در مسیر بازگشت به ریل اصلی قرار گرفته، به عنوان معیاری برای سنجش رفتار و نشان کردن استانداردهای دوگانه قدرتهای جهانی دیده میشود.